Đồng Tháp: ''Không gian đại đoàn kết'' góp phần đổi mới công tác dân vận theo phương châm “Đồng thuận - Thân thiện - Kịp thời''

Luôn quan tâm, tích cực quán triệt, triển khai các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và tư tưởng Hồ Chí Minh về công tác dân vận phù hợp với tình hình thực tiễn địa phương, ngay từ đầu nhiệm kỳ 2020 - 2025, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Đồng Tháp khóa XI đã ban hành Nghị quyết số 01-NQ/TU ngày 27-9-2021 về tiếp tục tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của các cấp ủy, tổ chức đảng đối với công tác dân vận đến năm 2025. Để triển khai Nghị quyết đến đoàn viên, hội viên và đi vào đời sống của người dân, cấp ủy các cấp đặc biệt quan tâm đổi mới phương thức lãnh đạo đối với công tác dân vận, hoạt động của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội bằng nhiều nội dung, phương thức thiết thực, hiệu quả. Trong đó, trọng tâm là lãnh đạo xây dựng và phát huy hiệu quả các mô hình mang tính chủ động, sáng tạo, tự quản của người dân tại cơ sở.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp có hơn 1.000 mô hình do Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội các cấp thành lập và quản lý đang hoạt động hiệu quả trên các lĩnh vực. Trong đó, mô hình tự quản ở cộng đồng dân cư được các cấp ủy, tổ chức đánh giá là mô hình hoạt động hiệu quả nhất, rõ nét nhất, góp phần cùng với cấp ủy, chính quyền địa phương thực hiện nhiều nhiệm vụ quan trọng, phát huy tích cực vai trò chủ thể của người dân trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội; là phương thức kết nối chặt chẽ giữa người dân với cấp ủy, chính quyền; làm đổi mới nội dung và phương thức hoạt động của công tác dân vận ở địa bàn dân cư, cụ thể:

(1) Mô hình "Tổ tự quản đường biên mốc quốc giới và an ninh trật tự khu vực biên giới" ở 8 xã biên giới của tỉnh, với 21 tổ có 442 thành viên, tham gia hoạt động phát hiện, tố giác, tin báo tội phạm, mua bán hàng cấm qua biên giới, tổ chức đưa người vượt biên trái phép, góp phần cùng với lực lượng biên phòng và chính quyền địa phương giữ gìn trật tự, bình yên trên tuyến biên giới.

(2) Trên địa bàn tỉnh có 12.439 mô hình "Tổ nhân dân tự quản" với 436.766 hộ thành viên (bình quân có từ 7 đến 30 hộ tham gia Tổ), hoạt động tự chủ, tự quản của người dân ở địa bàn dân cư, góp phần giữ vững an ninh trật tự và công tác khuyến học, khuyến tài. Trong đó,  có 10.728/12.439 tổ nhân dân tự quản ra quân thực hiện hoạt động "Ngày đại đoàn kết vì cộng đồng", đã thu hút đông đảo cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, đoàn viên, hội viên và các tầng lớp nhân dân trên địa bàn dân cư cùng tham gia, góp phần thực hiện tốt các tiêu chí trong xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh; thông qua việc tham gia các hoạt động, đảng viên duy trì thực hiện nghiêm túc Quy định số 213-QĐ/TW ngày 2-1-2020 của Bộ Chính trị về trách nhiệm của đảng viên đang công tác thường xuyên giữ mối liên hệ với tổ chức đảng và nhân dân nơi cư trú.

(3) Mô hình "Hội quán" hoạt động ở địa bàn nông thôn theo phương châm "3 không - 3 tự - 3 cùng" (trong đó, 3 không: không bộ máy, không kinh phí, không cơ sở vật chất; 3 tự: tự nguyện, tự quản, tự quyết định; 3 cùng: cùng nghĩ, cùng làm, cùng hưởng) là nơi để người dân "tự bàn, tự quyết" chuyện làm ăn, cùng nhau "tự quản" các vấn đề ở cộng đồng dân cư. Thông qua hoạt động Hội quán đã phát huy tốt vai trò là trung tâm kết nối cộng đồng, góp phần từng bước chuyển dần tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy làm kinh tế nông nghiệp của người nông dân; thay đổi thói quen, tập quán sản xuất, từ chỉ tập trung vào sản lượng hướng đến tính hiệu quả; từ sản xuất đơn thuần cho đến biết xây dựng giá trị thương hiệu, từ sản xuất đại trà đến dõi theo tín hiệu của thị trường, từ sản xuất sản phẩm thô chuyển dần sang đa giá trị, từ chỉ nghĩ cho mình đã biết đặt vào vị trí người tiêu dùng để tạo ra sản phẩm hữu ích phục vụ cộng đồng. Hiện nay, toàn tỉnh có 148 Hội quán với gần 8.000 thành viên tham gia; trong đó có 38 hợp tác xã được thành lập trên nền Hội quán.

Song, để người dân ở khu vực đô thị có không gian để sinh hoạt, kết nối với cấp ủy, chính quyền, năm 2020 trên địa bàn phường 2, thành phố Cao Lãnh đã cho ra mắt mô hình "Không gian đại đoàn kết", là nơi để cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội gặp gỡ, tiếp xúc với người dân, tiểu thương, doanh nghiệp, tôn giáo… trong việc thực hiện các thủ tục liên quan đến quyền và nghĩa vụ công dân trên địa bàn. Nếu mô hình Hội quán phù hợp với địa bàn nông thôn, thì ''Không gian đại đoàn kết'' phát huy được hiệu quả đối với các địa bàn đô thị. Với đặc thù là khu vực đô thị, người dân chủ yếu buôn bán, kinh doanh, ít có thời gian gặp gỡ tiếp xúc cấp ủy, chính quyền, nhiều chủ trương, chính sách của địa phương được triển khai đến người dân, doanh nghiệp chưa kịp thời; được sự đồng thuận, ủng hộ của cấp ủy, chính quyền, các ngành thành phố, sự hỗ trợ, hướng dẫn của Ban Dân vận Tỉnh ủy, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội tỉnh, Đảng ủy phường 2 đã triển khai thực hiện làm điểm mô hình tại Ủy ban nhân dân phường. Sau một thời gian hoạt động, Ban Dân vận Tỉnh ủy phối hợp với Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Đồng Tháp, Ban Thường vụ Thành ủy Cao Lãnh chỉ đạo Đảng ủy Phường 2, thành phố Cao Lãnh tổ chức hội nghị sơ kết rút kinh nghiệm. Từ phương thức hoạt động trên, mô hình “Không gian đại đoàn kết” đạt được một số kết quả sau:

Một là, mô hình "Không gian đại đoàn kết" là nơi gắn kết giữa cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội phường, xã với người dân, tiểu thương, doanh nghiệp và tổ chức tôn giáo trên địa bàn; luôn lắng nghe, chia sẻ, tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp được góp ý, tương tác với cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và cán bộ, công chức, viên chức của địa phương, là nơi để cấp ủy, chính quyền "Nghe dân nói - nói dân hiểu - làm dân tin".

Hai là, nâng cao chất lượng tham mưu, giải quyết, xử lý công việc của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức cơ sở nhanh hơn, không còn tình trạng đùn đẩy trách nhiệm. Vì trong các cuộc tiếp xúc, gặp gỡ, nội dung phản ánh, kiến nghị của người dân, doanh nghiệp liên quan đến lĩnh vực nào thì cán bộ phụ trách theo dõi lĩnh vực đó trực tiếp giải quyết. Đồng thời, qua đó tuyên truyền, vận động kịp thời các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và nhiều chính sách của địa phương đến người dân, doanh nghiệp.

Ba là, góp phần đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội cơ sở đáp ứng kịp thời nhiệm vụ thực tiễn và sự phát triển của xã hội hiện nay. Vì thông qua “Không gian đại đoàn kết”, cấp ủy giao nhiệm vụ cụ thể cho từng tổ chức tham gia tuyên truyền, vận động và triển khai thực hiện công việc của địa phương; giúp cho người dân tiếp cận nhanh các chính sách, quy định của địa phương và ngược lại chính quyền cũng nắm tâm tư, nguyện vọng của người dân trên địa bàn kịp thời; hạn chế tối đa tranh chấp, khiếu nại của người dân.

Từ hiệu quả hoạt động của "Không gian đại đoàn kết" ở phường 2, Đồng Tháp đã nhân rộng ra ra nhiều "Không gian đại đoàn kết" khác trên địa bàn thành phố Cao Lãnh và thành phố Sa Đéc. Đây là mô hình giúp cho cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội đồng hành cùng người dân, doanh nghiệp, gặp gỡ, lắng nghe, chia sẻ, tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp được góp ý, tương tác với cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và cán bộ, công chức, viên chức của địa phương.

Đến nay ở tỉnh Đồng Tháp, mô hình "Không gian đại đoàn kết" được xem là mô hình "Dân vận khéo" trong lĩnh vực xây dựng hệ thống chính trị ở cơ sở, góp phần đổi mới nội dung, phương thức công tác dân vận từ cơ sở, với phương châm ''Đồng thuận - Thân thiện - Kịp thời''; cụ thể là đổi mới phương thức hoạt động của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội theo hướng sát dân, lấy người dân làm trung tâm trong mọi hoạt động; là điều kiện để cán bộ, đảng viên gần gũi, bám sát thực tiễn, rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức lối sống, năng lực, uy tín trong công tác; giúp cấp ủy, chính quyền đánh giá đúng năng lực, uy tín của từng cán bộ, đảng viên, phát hiện cán bộ có triển vọng để bồi dưỡng, bổ sung vào nguồn cán bộ kế cận; sàng lọc, sắp xếp cán bộ đúng năng lực, sở trường công tác...

Từ thực tiễn triển khai thực hiện mô hình, tỉnh Đồng Tháp rút ra một số kinh nghiệm sau:

Thứ nhất, nơi nào cấp ủy quan tâm, đồng hành thì mô hình hoạt động hiệu quả. Vì Ban Dân vận, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội có tham mưu tốt đến đâu nhưng cấp ủy, chính quyền không quyết tâm trong lãnh đạo, chỉ đạo và cùng tham gia thì mô hình khó thực hiện thành công.

Thứ hai, phải có sự phối hợp chặt chẽ, vào cuộc thật sự của cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội. Vì cơ sở vật chất, khuôn viên thành lập không gian, vận động doanh nghiệp, tiểu thương hỗ trợ, giải quyết những khó khăn của người dân, doanh nghiệp phải có sự tham gia của cấp ủy, chính quyền; Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội tham gia tuyên truyền, vận động.

Thứ ba, có sự tham gia chặt chẽ của Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị - xã hội cơ sở với Bí thư chi bộ khóm, ấp vì Bí thư chi bộ, trưởng khóm, ấp là người mà người dân, tiểu thương phản ánh đầu tiên, nếu vượt thẩm quyền giải quyết khóm, ấp sẽ phản ánh lên xã , phường cho ý kiến.

Để tiếp tục phát huy hiệu quả mô hình ''Không gian đại đoàn kết'', góp phần đổi mới nội dung, phương thức công tác dân vận từ cơ sở theo phương châm ''Đồng thuận - Thân thiện - Kịp thời'', đồng thời thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 01-NQ/TU của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Đồng Tháp khóa XI tiếp tục tăng cường và đổi mới sự lãnh đạo của các cấp ủy, tổ chức đảng đối với công tác dân vận, Ban Dân vận Tỉnh ủy tiếp tục tham mưu Ban Thường vụ Tỉnh ủy chủ trương tổ chức hội nghị tổng kết mô hình, đồng thời tham mưu văn bản lãnh đạo nhân rộng mô hình "Không gian đại đoàn kết" trên địa bàn tỉnh trong thời gian tới./.