Người làm nghề tổ chức xây dựng Đảng trước kỷ nguyên vươn mình của dân tộc - Nhìn từ thực tiễn thành phố Đà Nẵng

Theo nhãn quan của người làm nghề tổ chức xây dựng Đảng, thu hẹp trong phạm vi 2 cấp địa phương và nhìn từ thực tiễn thành phố Đà Nẵng có thể thấy trong các nhiệm kỳ đại hội đảng bộ cấp tỉnh từ trước đến nay, chưa có nhiệm kỳ nào đặt ra những yêu cầu rất cao đối với công tác tổ chức xây dựng Đảng bằng nhiệm kỳ 2025 - 2030. Có ba lý do dẫn đến yêu cầu này. Thứ nhất, đây là nhiệm kỳ đầu tiên (sau năm 1986) hợp nhất đơn vị hành chính cấp tỉnh trên quy mô lớn, để giảm từ 63 tỉnh, thành phố xuống còn 34 tỉnh, thành phố - trong đó thành phố Đà Nẵng và tỉnh Quảng Nam cũng đã “về chung một nhà” sau gần ba thập niên “ra riêng” để cùng phát triển. Thứ hai, đây là nhiệm kỳ đầu tiên thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, kết thúc nhiệm vụ lịch sử của cấp huyện sau tám thập niên đồng hành với cách mạng - tính từ Cách mạng Tháng Tám năm 1945 đến nay. Thứ ba, đây cũng là nhiệm kỳ đầu tiên bước vào Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc với yêu cầu đổi mới tư duy và hành động, đổi mới cả cách nghĩ và cách làm.

Cũng phải kể thêm một lý do nữa là theo chỉ đạo của Trung ương, từ nhiệm kỳ này tất cả bí thư tỉnh ủy, thành ủy đều không là người địa phương. Điều này đòi hỏi người đứng đầu đảng bộ là người từ nơi khác đến vừa phải thực sự thấu hiểu, thông thạo về đất và người nơi mình công tác, vừa phải tâm huyết gắn bó với nơi này như với chính quê hương, bản quán của mình; trong đó, yêu cầu thứ nhất không dễ và yêu cầu thứ hai còn khó hơn nhiều. Do đó, những cán bộ lãnh đạo thuộc diện luân chuyển như vậy mà chỉ mong “nín thở qua cầu”, chỉ chờ “đến hẹn lại lên”… sẽ khó lòng đảm đương được trọng trách, nhất là trọng trách lãnh đạo địa phương cấp tỉnh trong Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc. Vậy, các bí thư tỉnh ủy, thành ủy mới được chỉ định đứng đầu từng đảng bộ tỉnh, thành phố trong cả nước cần phải làm gì để có thể thích nghi với các đòi hỏi đầy thách thức ấy?

Theo tôi, họ phải đặc biệt coi trọng công tác cán bộ. Đó là đương nhiên, bởi không nhiệm kỳ nào mà công tác cán bộ không được coi trọng, nhưng bởi nhiệm kỳ này công tác cán bộ có không ít nét riêng. Đối với cán bộ cấp tỉnh, cần tập trung giải quyết những vấn đề phát sinh của việc sắp xếp nhân sự ít nhiều mang tính cơ học khi hợp nhất, từ số lượng cấp phó cho đến cơ cấu vùng, miền... Đặc biệt, đối với cán bộ cấp xã tuy cơ cấu vùng miền ít đậm nét như cấp tỉnh nhưng không phải không có, và quan trọng hơn là yếu tố gần dân, sát dân, vì dân phục vụ. Cán bộ cấp nào cũng phải gần dân, sát dân, vì dân phục vụ nhưng với cấp xã yêu cầu này gần như nhất thiết. Hiện nay có những phường, xã với quy mô gần bằng quận, huyện trước đây, vì thế để đáp ứng tiêu chí gần dân, sát dân, vì dân phục vụ đặt ra đòi hỏi rất cao, trong đó có yêu cầu thật sự chuyên nghiệp, đúng chuyên ngành đào tạo hoặc có thâm niên công tác. Thực tế vừa qua cho thấy, vị trí cán bộ tài chính và đặc biệt là cán bộ địa chính đang là khoảng trống ở nhiều phường, xã; trước hết ở các phường, xã có nhu cầu lớn về quản lý đất đai. Mặc dù công tác nhân sự đại hội đảng bộ các cấp ở một số địa phương vừa qua là do cấp trên trực tiếp chỉ định, nhưng công tác cán bộ là công việc suốt cả nhiệm kỳ, từ khâu quy hoạch cho đến đào tạo theo yêu cầu quy hoạch và sắp xếp vào chức danh đã quy hoạch. Đó là trách nhiệm của cấp ủy, nhất là người đứng đầu cấp ủy cũng như người làm nghề tổ chức xây dựng Đảng. Do vậy, phải lựa chọn được những cán bộ tham mưu về công tác tổ chức xây dựng Đảng thật sự công tâm, chuyên nghiệp - nếu chọn sai xem như đã phá hỏng công tác cán bộ ngay từ khâu quy hoạch.    

Theo nhãn quan của người làm nghề tổ chức xây dựng Đảng, khó nhất trong mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhất là trước ngưỡng cửa Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, là lựa chọn được những bí thư tỉnh ủy, thành ủy có tâm, có tầm. Đảng lãnh đạo toàn diện nên người đứng đầu đảng bộ cũng phải giỏi một việc, biết nhiều việc. Chẳng hạn như thành phố Đà Nẵng sau hợp nhất trải rộng từ đại dương cho tới đại ngàn, đòi hỏi đồng chí Bí thư Thành ủy sau hợp nhất phải nỗ lực gấp nhiều lần so với người đồng cấp trước hợp nhất. Ngoài các kiến thức về quản lý, phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng - an ninh, đối ngoại, am hiểu công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị, đồng thời phải hiểu biết sâu về quản lý đô thị, bảo vệ môi trường, phòng chống thiên tai và các thách thức an ninh phi truyền thống.

Bí thư cấp ủy cấp tỉnh thời nào cũng phải quyết liệt và quyết đoán, nhưng trước ngưỡng cửa kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, yêu cầu phải biết vượt lên những tư duy quen thuộc song đã lỗi thời, đòi hỏi càng phải quyết liệt và quyết đoán hơn. Đương nhiên phải luôn nhớ cơ chế thực hiện quyền lực của cấp ủy là cơ chế lãnh đạo tập thể, thiểu số phục tùng đa số, bí thư cấp ủy cũng chỉ có một phiếu trong quyết định của tập thể; do vậy cần sự quyết liệt, quyết đoán nhưng không được độc đoán, chuyên quyền. Muốn thế các bí thư tỉnh ủy, thành ủy vừa phải có tầm nhìn, cách nghĩ đúng đắn phù hợp với thực tiễn địa phương, vừa phải có năng lực thuyết phục nhằm tạo sự đồng thuận cao trong tập thể cấp ủy và ban thường vụ cấp ủy cấp tỉnh. Đương nhiên, đồng thuận cao không có nghĩa là thiếu vắng những tiếng nói phản biện, thậm chí trái chiều. Tác phong dân chủ đòi hỏi các bí thư tỉnh ủy, thành ủy phải biết, dám lắng nghe, nhất là biết, dám lắng nghe những “trung ngôn nghịch nhĩ” - lời nói thật khó nghe, nghiêm túc cho bảo lưu ý kiến cá nhân đang thuộc về thiểu số; và quan trọng hơn là thường xuyên nghiền ngẫm những ý kiến được bảo lưu ấy trong sự so sánh đối chiếu với thực tiễn vừa diễn ra, bởi có khả năng sẽ phải thay đổi ý kiến của bản thân mình và của đa số khi thực tiễn đã chứng minh rằng chân lý không phải lúc nào cũng thuộc về số đông.

Nhân kỷ niệm 95 năm Ngày truyền thống Ngành Tổ chức xây dựng Đảng, với tất cả tự hào của người làm nghề tổ chức xây dựng Đảng, xin được chia sẻ một số suy ngẫm về nghề trước kỷ nguyên vươn mình của dân tộc./.